قرص اسپیرونولاکتون چیست؟

- قرص اسپیرونولاکتون ( قرص Spironolactone ) یک دیورتیک ضعیف پتاسیم (قرص آب) است که مانع از جذب بیش از حد سدیم و کاهش سطح پتاسیم می شود. قرص اسپیرونولاکتون برای تشخیص یا درمان بیماری که در آن آلدوسترون به مقدار بیش از حد در بدن وجود دارد استفاده می شود. آلدوسترون یک هورمون تولید شده توسط غدد آدرنال است که نمک و آب بدن شما را تنظیم می کند.

- قرص اسپیررونولاکتون همچنین در افرادی که دارای نارسایی احتقانی قلب، سیروز کبد یا اختلال کلیوی به نام سندرم نفروتیک هستند، استفاده می شود. این دارو همچنین برای درمان یا پیشگیری از هیپوکالمی (سطح پتاسیم کم خون)  و ادم استفاده می شود.

اطلاعات مهم در خصوص قرص اسپیرونولاکتون

- اگر بیماری کلیوی دارید، مقدار پتاسیم در خون شما بالا است، بیماری آدیسون (اختلال غدد آدرنال) دارید، قادر به ادرار کردن نیستید یا اگر اپروئون استفاده می کنید، نباید از اسپرینولاکتون استفاده کنید.

- در مطالعات حیوانی، اسپرینولاکتون نوع خاصی از سرطان یا تومور را ایجاد می کند. معلوم نیست این اثرات در انسان نیز دیده می شود یا خیر. در مورد خطرات قرص از پزشک خود سوال کنید.

قبل از مصرف قرص اسپیرونولاکتون

اگر به این قرص حساسیت دارید یا موارد زیر وجود دارد نباید از اسپرورونولاکتون استفاده کنید:

• بیماری کلیوی، قادر به ادرار نیستید؛
• بیماری آدیسون (اختلال غدد آدرنال)؛
• سطح بالایی از پتاسیم در خون (هیپوکالمی)؛ یا
• اگر از پروپرانول استفاده می کنید.

برای اطمینان از اینکه سپیرونولاکتون برای شما مناسب است، اگر موارد زیر را دارید، به پزشک خود بگویید:

• بیماری کبد؛
• بیماری قلبی؛
• عدم تعادل الکترولیتی (مانند سطح پایین منیزیم در خون شما)؛ یا
• اگر داروهای ضد التهابی غیر استروییدی، کلستیآمین، هپارین، لیتیوم، قلب یا فشار خون، مکمل پتاسیم، داروهای استروئیدی یا دیورتیک دیگر مصرف می کنید.

- در مطالعات حیوانی، قرص اسپیرونولاکتون نوع خاصی از تومورها را ایجاد کرد که بعضی از آنها سرطانی بودند. با این حال، دوزهای بسیار بالا در مطالعات حیوانی استفاده می شود. مشخص نیست آیا این اثرات در انسان نیز دیده می شود یا خیر. در خصوص خطرات قرص از پزشک خود سوال کنید.

- معلوم نیست آیا قرص اسپرینولاکتون به جنین آسیب می رساند یا خیر. در صورتی که باردار هستید یا می خواهید باردار شوید قبل از مصرف این دارو با پزشک خود صحبت کنید.

- قرص اسپرینولاکتون می تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است به نوزاد شیرخوار آسیب برساند. هنگام استفاده از این دارو نباید به نوزاد شیر بدهید.

نحوه مصرف قرص اسپیرونولاکتون

- اسپیرولولاکتون را دقیقا مطابق با تجویز پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعملهای نوشته شده بر روی برچسب را دنبال کنید. این دارو را در مقادیر بیشتر یا کمتر یا مدت زمان طولانی تر از زمان توصیه شده مصرف نکنید.

- در حین استفاده از اسپرینولاکتون، ممکن است نیاز به آزمایشهای خون مکرر داشته باشید.

- این دارو می تواند نتایج غیر معمولی را با آزمایش های پزشکی خاص ایجاد کند. به هر دکتري که مراجعه می کنید بگویید از قرص اسپيرونولاکتون استفاده می کنيد.

- اگر به جراحی نیاز دارید، قبل از جراحی به جراح بگویید که قرص اسپرینولاکتون استفاده می کنید. ممکن است لازم باشد به مدت کوتاهی مصرف دارو را متوقف کنید.

- اگر فشار خون بالا دارید، از این دارو استفاده کنید حتی اگر احساس خوبی دارید. فشار خون بالا اغلب بدون علامت است. ممکن است لازم باشد از داروهای فشار خون برای بقیه زندگی خود استفاده کنید.

- قرص را در دمای اتاق دور از گرما، نور و رطوبت نگه دارید.

چه اتفاقی می افتد اگر یک وعده ازقرص اسپیرونولاکتون را فراموش کردم؟

بلافاصله قرص فراموش شده را بخورید. اگر زمان وعده بعدی قرص است قرص قبلی را نخورید. داروی اضافی برای جبران قرص فراموش شده مصرف نکنید.

اگر بیش از حد قرص اسپیرونولاکتون مصرف کنم چه اتفاقی می افتد؟

به اورژانس مراجعه کنید.

در هنگام مصرف قرص اسپیرونولاکتون چه چیزهایی نباید مصرف کنم؟

نوشیدن الکل می تواند برخی از عوارض جانبی اسپیرونولاکتون را افزایش دهد.
از جایگزین های نمکی یا محصولات لبنی کم سدیم حاوی پتاسیم استفاده نکنید. این محصولات می توانند باعث افزایش سطح پتاسیم شما در هنگام مصرف اسپرینولاکتون شوند.
اجتناب از رژیم غذایی با نمک زیاد. نمک زیاد بدن باعث حفظ آب در بدن می شود، که ممکن است اثر بخشی این دارو را کاهش دهد.
اسپیرنولاکتون ممکن است تفکر یا واکنش شما را مختل کند. اگر رانندگی می کنید مراقب باشید.
در هنگام تمرین و در هوای گرم، مراقب باشید گرمازده نشوید. دستورالعمل های پزشک را در مورد نوع و مقدار مایعات دنبال کنید. در بعضی موارد، نوشیدن بیش از حد مایعات می تواند به اندازه مصرف نکردن مایعات نامناسب باشد.

عوارض جانبی قرص اسپیرونولاکتون

در صورت وجود هر گونه نشانه ای از واکنش های آلرژیک به اسپیرونولاکتون، با اورژانس تماس بگیرید: دشواری تنفس؛ تورم چهره، لبها، زبان یا گلو. اگر علائم زیر را دارید استفاده از اسپیرونولاکتون را متوقف کنید و در صورت لزوم با پزشک خود تماس بگیرید:

• علائم خونریزی معده - مدفوع خونی یا تار، سرفه خونی و یا استفراغ شبیه به قهوه؛
• پتاسیم بالا - ضربان قلب آهسته، ضعف عضلانی یا احساس ضعف
• سدیم کم - سرگیجه، ناهماهنگی، توهم، ضعف شدید، از دست دادن هماهنگی، احساس ناپایداری، تشنج، غش، تنفس کم عمق (تنفس ممکن است متوقف شود)؛ یا
• علائم اختلالات الکترولیتی - خشکی دهان، افزایش تشنگی، خواب آلودگی، کمبود انرژی، احساس بیحسی، سردرگمی، تهوع، استفراغ، افزایش ادرار، گرفتگی عضلانی یا ضعف، سرعت ضربان قلب، کم ادرار کردن یا ادرار نکردن عوارض جانبی معمول اسپیرونولاکتون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• تهوع، استفراغ، اسهال؛
• تورم پستان یا حساسیت به لمس؛
• سرگیجه، سردرد، خواب آلودگی ملایم.
• گرفتگی عضلات پا؛ یا
• ناتوانی جنسی، مشکل داشتن نعوظ.

این یک لیست کامل از عوارض جانبی نیست و ممکن است عوارض دیگری نیز رخ دهند. برای مشاوره با پزشک خود تماس بگیرید. 

اطلاعات دوز مصرفی قرص اسپیرونولاکتون

• دوز بزرگسالان معمولی برای ورم:

25 تا 200 میلی گرم در روز به صورت خوراکی در 1 یا 2 قسمت.

• مصرف روزانه بزرگسالان برای فشار خون بالا:

25 تا 200 میلی گرم در روز به صورت خوراکی در 1 یا 2 قسمت.

• دوز بزرگسالان معمولی برای هیپوکالمی:

25 تا 200 میلی گرم در روز به صورت خوراکی در 1 یا 2 قسمت.

• دوز بزرگسالان برای تشخیص اولیه هیپرآلبسترونیزم:

100 تا 400 میلی گرم در روز به صورت خوراکی در 1 یا 2 قسمت.

• مصرف بالغ بزرگسالان برای هیرسوتیسم:

50 تا 200 میلی گرم در روز به صورت خوراکی در 1 یا 2 قسمت.

• مصرف روزانه بزرگسالان برای نارسایی احتقانی قلب:

25 میلی گرم در روز به صورت خوراکی. افزایش یا کاهش بر اساس پاسخ و شواهد هیپوکالمی.

• دوز بزرگسالان معمول برای هیپرآلبسترونیزم اولیه:

دوز اولیه: 100 میلی گرم خوراکی یکبار در روز. این دوز ممکن است به دو دوز روزانه تقسیم شود و هر دو تا سه روز به مقدار حداکثر توصیه شده در کل روز 400 میلیگرم افزایش یابد. توصیه می شود که دوز برای کاهش دفع سدیم، فشار خون بالا، ضعف، هیپوکالمی و هر گونه علائم یا نشانه های هیپرگالدسترونیزم اولیه در این بیمار تثبیت شود.
اگر بیمار مبتلا به آدنوم یا کارسینوم آدرنال باشد، باید در هنگام انتظار عمل جراحی، حداقل دوز مصرفی اسپرینولاکتون باید مصرف شود. با این حال، هیپرپلازی آدرنال به طور معمول به جراحی پاسخ نمی دهد و درمان اسپیرونولاکتون مزمن توصیه می شود.
بیماران مبتلا به هیپرپلازی آدرنال اغلب نیاز به درمان ضد فشار خون دیگر برای کنترل پرفشاری خون مرتبط با آن دارند.

• مصرف روزانه کودکان با فشار خون بالا:

نوزادان: 1 تا 3 میلی گرم بر کیلوگرم در روز به صورت خوراکی هر 12 تا 24 ساعت.
کودکان: از 1.5 تا 3.3 میلی گرم بر کیلوگرم در روز و یا 60 میلی گرم در متر مربع در روز به صورت خوراکی در دوزهای تقسیم شده هر 6 تا 12 ساعت بدون تجاوز به 100 میلی گرم در روز.

• دوز معمول برای تشخیص عمومی هیپرآلبسترونیزم اولیه در کودکان:    

کودکان: 100 تا 400 میلی گرم در متر مربع در روز به صورت خوراکی در 2 وعده.

چه داروهای دیگری بر قرص اسپیرونولاکتون تاثیر می گذارد؟

مصرف این دارو با سایر داروهایی که سبب سرگیجه یا کاهش فشار خون می شود، می تواند این اثرات را بدتر کند. قبل از مصرف اسپورنولاکتون با داروی ضد درد، آرامش عضله یا دارو برای اضطراب یا تشنج، با پزشک خود مشورت کنید.
سایر داروها ممکن است با اسپیرونولاکتون تداخل داشته باشند، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی. در خصوص قرص هایی که مصرف می کنید با پزشک خود صحبت کنید.

تداخلات قرص اسپیرونولاکتون

همیشه در مورد هر گونه داروی غیر قانونی و قانونی، مکمل ها و داروهای گیاهی که مصرف می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید.
قرص اسپیرونولاکتون می تواند با قرص های زیر تداخل داشته باشد و تاثیر منفی ایجاد کند:

• لیتیوم (اسکالیت، لیتوبی)
• مهار کننده های ACE، مانند بنازپریل 
• مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II، مانند آسیلسارتان (ادربری)
• دیگوکسین (لانوکین)
• کلستیآمینین (Questran، Cholybar)
• استروئیدها مانند پردنیزون
• ایبوپروفن و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی 
• آنتاگونیست های گیرنده آلدوسترون
• هپارین 
• شل کننده عضله اسکلتی، از جمله سیکلوبنزاپرین 
• دیورتیک های دیگر، مانند آمیلورید 
• نوراپی نفرین
• مکمل پتاسیم

قرص اسپیرونولاکتون و الکل

در هنگام مصرف اسپیرونولاکتون، مصرف الکل، مواد مخدر یا باربیتورات ها (آرام بخش) می تواند باعث سرگیجه، یا خفگی شود. 
بنابراین، هنگام مصرف اسپیرونولاکتون، بهتر است از مصرف الکل جلوگیری شود.

تهیه و تنظیم: گروه سلامت اوما

منبع: قرص اسپیرونولاکتون و نحوه مصرف آن